Als ouder wil je het beste voor je kinderen, dus zoek je naar een manier om ervoor te zorgen dat je kinderen kunnen studeren. Bijna de helft van de ouders begint daarom al vroeg met sparen voor de studie van hun kinderen.

Hoe kun je dat het beste doen? Welke mogelijkheden zijn er? We geven antwoord op deze vragen. Aan het einde van het artikel ben je goed op de hoogte van de verschillende mogelijkheden.

Sociaal leenstelsel vervangt studiefinanciering

Sinds september 2015 is de ‘oude’ studiefinanciering vervangen door het sociaal leenstelsel. Vroeger kregen studenten een bijdrage in de vorm van een basisbeurs, eventueel aangevuld met een lening. Die basisbeurs is nu afgeschaft. Studenten kunnen de studie alleen nog financieren door middel van een lening.

Voor studenten die bij de invoering van het sociaal leenstelsel al een basisbeurs hadden, verandert er niets zolang ze hun huidige studie blijven volgen.

Gevolgen sociaal leenstelsel

Nieuwe studenten hebben sinds het collegejaar 2015-2016 te maken met het sociaal leenstelsel, los van het feit of ze een master- of een bachelorstudie volgen. Omdat de gehele studiefinanciering dan uit een lening bestaat, wordt studeren voor uitwonende studenten zo’n 3000 euro per jaar duurder.

Voor een gemiddelde student zal de lening voor de gehele studie ongeveer 30.000 euro bedragen. Dit bedrag moet na de studie naar draagkracht worden afgelost met maximaal 4% van het maandinkomen. De termijn waarop de schuld moet worden afgelost, is vastgesteld op 35 jaar. Binnen het sociaal leenstelsel blijven de aanvullende beurs en de OV-studentenkaart bestaan.

Sparen voor de studie

Het is aan te raden om al in een vroeg stadium te sparen voor de studie van je kind(eren) of te kiezen voor een beleggingsrekening. Zo bouw je aan de basis van een studiefonds (zie hierna) om later zaken zoals collegegeld, studieboeken en eventueel kamerhuur te bekostigen. Een financieel planner bij 216 kan je hier meer over vertellen.

Studiefonds vaak onmisbaar voor de studie van je kinderen

De overheid betaalt steeds minder mee aan de studie van jongvolwassenen. De basisbeurs voor uitwonende HBO- en universitaire studenten was € 266,99 per maand in 2016, thuiswonende studenten kregen slechts € 81,81.

Het voor het studiejaar 2016-2017 wettelijk vastgestelde collegegeld voor voltijds hoger onderwijs bedraagt € 1.984. Afhankelijk van het inkomen van de ouders komt de student mogelijk nog in aanmerking voor een aanvullende beurs. De mogelijkheid om te lenen bestaat altijd.

Je hoeft geen wiskundeknobbel te hebben om te constateren dat hier een financieel gat gaapt. Zonder de hulp van ouders, moeten studenten in de meeste gevallen geld lenen. De overheid gaat er overigens vanuit dat ouders bijdragen aan de studie.

Als ouder wil je dat natuurlijk ook. Daarom is het raadzaam om ruim voordat jouw kinderen gaan studeren een studiefonds op te bouwen. Helemaal nu het sociaal leenstelsel sinds september 2015 de studiefinancieringsregeling heeft vervangen.

Studiefonds: zelf sparen/beleggen of juist verzekeren?

Als je besluit voor een studiefonds te gaan sparen, heb je meerdere mogelijkheden. Je kunt kiezen voor een studiefonds in de vorm van een spaar- of beleggingsrekening op je eigen naam of dat van je kind.

Het voordeel van deze opbouw is de flexibiliteit: je kunt het geld opnemen wanneer je wilt. Nadeel is dat je het ook voor andere doeleinden kunt gaan gebruiken. Ook weet je niet precies wat de waarde van het studiefonds zal zijn op het moment dat jouw kinderen gaan studeren.
Met een studieverzekering betaal je maandelijks premie aan een verzekeraar, die het studiefonds beheert. Met deze kapitaalverzekering bouw je een gegarandeerd studiefonds op. Het geld staat echter wel vast. Voordeel hiervan is dat het gehele kapitaal voor het studiefonds is bestemd.

Studiefonds en fiscaliteit

Houd er rekening mee dat de reserveringen in het studiefonds door de fiscus worden belast met de vermogensrendementsheffing in box 3. Ook als het studiefonds op naam van een minderjarig kind staat! De hoogte van deze belasting hangt af van jouw totale vermogen en bedraagt boven een bepaalde vrijstelling tussen de circa 0,8% en 1,6%. Deze vrijstelling staat in 2017 op € 25.000 per fiscale partner. Meerderjarige inwonende kinderen worden eventueel zelf aangeslagen.

Uiteraard heb je ook de mogelijkheid geld te schenken voor het studiefonds van jouw kinderen (zie hierna). Maar heeft schenken wel een toegevoegde waarde?

Als het om kinderen gaat voor wie je de onderhoudsplicht hebt, is schenken overbodig. Pas als jouw kinderen ouder zijn dan 27, wordt deze manier van bijdragen aan het studiefonds interessant. Voor studerende kinderen geldt namelijk een verlengde onderhoudsplicht tot die leeftijd. Een financieel planner bij 216 kan je hier meer over vertellen.

Schenken voor de studie van jouw kind

Studeren is niet goedkoop. Zeker nu de studiefinanciering in 2015 is vervangen door het sociaal leenstelsel. Steeds meer ouders overwegen daarom hun kinderen geld te schenken voor hun studiefonds. Dat kan op verschillende manieren en onder verschillende voorwaarden.
Gemiddeld bedragen de kosten van een studie van een thuiswonende student tussen de € 400 en € 600 per maand. Bij een opleiding van vier jaar kost de studie in het gunstigste geval dus zo’n € 20.000. Voor uitwonende studenten loopt dit al snel op tot € 35.000 of meer. En sinds de invoering van het sociaal leenstelsel zijn deze kosten hoger geworden.

Schenken voor de studie: de mogelijkheden

Als ouders mag je jouw kinderen elk jaar € 5320 (2017) schenken zonder dat dit fiscale gevolgen heeft. Daarnaast mag je als ouder elk kind tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een bedrag schenken van ruim € 25.000 (2017). Je hoeft hier geen schenkbelasting over te betalen. Deze schenkingen hoeven geen specifiek doel te hebben.

Volgt jouw kind een dure studie die tenminste € 20.000 per jaar kost, dan mag je het eenmalige bedrag van € 25.000 verhogen tot ruim € 53.000. Daar zijn echter wel voorwaarden aan verbonden. Zo moet de schenking in een notariële akte zijn vastgelegd. Daarin wordt aangegeven voor welke studie of opleiding de schenking is bedoeld en hoe hoog de verwachte kosten van die studie of opleiding zijn.

Ontbindende voorwaarde

In die akte moet bovendien een ontbindende voorwaarde zijn opgenomen, waarin staat dat de schenking vervalt als deze niet binnen twee jaar na het jaar van de schenking is besteed aan de genoemde studie of opleiding. Tot slot moeten zowel jij als jouw kind schriftelijk kunnen aantonen dat de schenking daadwerkelijk door jou als ouder is gedaan en door het kind is gebruikt voor de opleiding of studie.

Heeft je kind al een fikse studieschuld en wil je de eenmalig verhoogde vrijstelling gebruiken voor het aflossen daarvan? Dat kan helaas niet. Deze aanvullende vrijstelling geldt niet voor het aflossen van een reeds bestaande studieschuld die is aangegaan voordat de schenking is gedaan.

Voor alle bedragen geldt dat dit het maximum is dat ouders samen mogen schenken zonder dat de fiscus schenkbelasting oplegt. Als jij en je partner zijn gescheiden en je allebei schenkt, mag de som van de schenkingen dus niet hoger zijn dan de hierboven genoemde bedragen.

Toch niet schenken?

Schenken voor de studie van jouw kind is lang niet altijd de beste oplossing. Volgens de wet mag je studerende kinderen namelijk tot hun 27ste onderhouden. Als jouw kind de studie niet zelf kan betalen, mag je dit als ouder zelf doen zonder dat dit als schenking wordt gezien.

Niet schenken heeft nog een ander voordeel. Als je geen gebruik maakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling, kun je deze altijd voor een andere gelegenheid gebruiken. Een huwelijk of een huis, bijvoorbeeld. Of een vervolgopleiding, mocht jouw kind op een later moment opnieuw een studie willen oppakken. Zolang jouw kind of zijn of haar wettelijke partner nog geen 40 is, kun je dan op een later moment alsnog een hoog bedrag onder gunstige voorwaarden schenken.

Daarnaast kan het aantrekkelijk zijn om je kinderen geld te lenen voor hun studie. Als je dit goed regelt, kun je de rente van de lening onder de schenkingsvrijstelling laten vallen en hevel je dus op een gunstige manier vermogen over.

Meer informatie

Zijn je kinderen nog jong? Dan kun je ervoor kiezen om alvast te gaan sparen op een speciale jeugdrekening of door middel van een studieverzekering of beleggingsrekening.

Wil je meer weten over de mogelijkheden die er zijn en wat de beste oplossing is voor jouw situatie? Neem dan contact met ons op. Een financieel planner en andere specialisten binnen 216 kunnen je hier prima bij helpen.